25 października 2022 r. we wtorek odbyło się Spotkanie Muzealne w auli Muzeum Okręgowego w Krośnie z dr hab. prof. UR Beatą Lorens naszą rodaczką oraz dr hab. prof. UR Jerzym Kuzickim z Uniwersytetu Rzeszowskiego.

Tytułem spotkanie była Emilia z hrabiów Jabłonowskich Skrzyńska ur. 27.05.1824 Lubień koło Gródka Jagiellońskiego a zmarła w 28.05.1892 r. w Krościenku Wyżnym gdzie na Starym Kościelisku znajduje się jej grób. W/w prelegenci przedstawili obraz życia ziemiaństwa galicyjskiego na podstawie Dzienników Emilii z Jabłonowskich Skrzyńskiej z lat 1844-1891.

Żona Franciszka Ksawerego Skrzyńskiego. Należała do grupy zamożnego ziemiaństwa galicyjskiego. Po swoich rodzicach, Leonie Jabłonowskim i Cecylii z hrabiów Fredrów, odziedziczyła dobra w okolicach Krosna: wsie Krościenko Wyżne, Krasną i Czarnorzeki. Wielkość majątku i koligacje rodzinne wiązały Skrzyńskich z arystokracją galicyjską.

W swoich dziennikach Emilia z Jabłonowskich Skrzyńska poza kwestiami rodzinnymi szeroko odnosi się do spraw politycznych. Opisuje najważniejsze współczesne jej wydarzenia w Galicji, takie jak: rabacja 1846 roku, Wiosna Ludów, likwidacja pańszczyzny, procesy więźniów politycznych. Interesowała się bieżącą sytuacją polityczną. W wielu miejscach Skrzyńska odnosi się do powstania węgierskiego, w którym wzięło udział wielu Galicjan, m.in. jej krewny Jan Aleksander „Oleś” Fredro. Opisuje także nastroje społeczne w Krośnie i okolicach przed wybuchem powstania styczniowego.

Na poglądy polityczne Emilii z Jabłonowskich Skrzyńskiej wpływ miało otoczenie, w którym wzrastała i przebywała. Było ono konserwatywne a zarazem narodowe. Po wydarzeniach rabacji galicyjskiej pozostała w niej pewna nieufność w stosunku do chłopów, chociaż w postępowaniu względem nich kierowała się głównie chrześcijańskim miłosierdziem.

Była Polką z przekonania, świadomą konieczności odbudowy polskiej państwowości. Wspierała powstańców styczniowych oraz wydalonych z Królestwa Polskiego i zaboru pruskiego, udzielając kilkunastu z nich schronienia w dworze w Krościenku Wyżnym.

Oryginał dzienników Emilii z Jabłonowskich Skrzyńskiej znajduje się w zbiorach Muzeum Podkarpackiego w Krośnie.
Wśród wielu gości była również grupa krościeniaków. Zachwyceni spotkaniem i wiedzą prelegentów czekamy aby pani Beata Lorens również i zagościła w Krościenku Wyżnym i przybliżyła nam pamiętniki Emilii Jabłonowskiej Skrzyńskiej.